CUMHURİYET DÖNEMİNDE HALK ŞİİRİ
Cumhuriyet Dönemi Halk Şiirinin Özellikleri:
Cumhuriyet’le birlikte halk kültürüne büyük önem verilmiş, halk müziği ve dili araştırmaları bilimsel bir kimlik kazanmıştır. Cumhuriyet Dönemi’nde halk şiirine ilişkin örnekler verilmiştir.
- Halk şairleri usta-çırak ilişkisi içinde yetişmeye devam etmişlerdir.
- Genel olarak saz eşliğinde şiir söyleme geleneğinin takipçisidirler.
- Saz çalma geleneğine uymayıp sadece şiir yazan şairler de vardır. (Abdurrahim Karakoç gibi)
- Bu dönem halk şairleri, şiirlerinde geleneksel konuların yanında güncel konuları da işlemişlerdir.
- 19. yüzyıl halk şiirine göre Cumhuriyet Dönemi halk şiirleri daha sade bir dille söylenmiştir.
- Divan şiiri etkisi ve Arapça-Farsça sözcüklerin kullanımı bu dönemde oldukça azalmıştır.
1. ÂŞIK VEYSEL ŞATIROĞLU (1894 – 1973)
- Sivas’ın Şarkışla ilçesinde doğan şair, gözlerini küçük yaşlarda kaybetmiş ve öğrenim görememiştir.
- Şiirlerinde vatan, toprak sevgisi ve aşkı işlemiştir.
Kim Tanıttı? Ahmet Kutsi Tecer tarafından keşfedilmiş, şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır.
- “Kara Toprak”, “Uzun İnce Bir Yoldayım” gibi şiirleriyle oldukça sevilmiştir.
- Eseri:
- Şiir: Dostlar Beni Hatırlasın
2. ABDÜRRAHİM KARAKOÇ (1932 – 2012)
- Saz çalmamakla birlikte şiirlerini halk şiiri gelenekleri doğrultusunda yazmıştır.
Hangi Şiiriyle Tanındı? Politik taşlamalarıyla tanınan şair, “Mihriban” adlı şiiriyle geniş kesimler tarafından sevilmiştir.
- Eserleri:
- Şiir: Hasan’a Mektuplar, Haber Bülteni, Kan Yazısı, Vur Emri, Beşinci Mevsim
3. ÂŞIK MAHSUNİ ŞERİF (1940 – 2002)
- Halkın sıkıntılarını toplumcu bir bakış açısıyla anlatmış, güncel siyaseti konu alan politik şiirler ve taşlamalar yazmıştır.
- Şiirlerini saz eşliğinde söylemiştir.
Eserleri:
- Şiir: İşte Gidiyorum Çeşm-i Siyahım, Bu Mezarda Bir Garip Var, Dom Dom Kurşunu, Yuh Yuh, Bizden Geriler
4. ÂŞIK MURAT ÇOBANOĞLU (1940 – 2005)
- Âşıklık geleneğinin bir parçası olan türkülü hikâyeler anlatma konusunda oldukça başarılıdır.
- Kendi türkülerinin yanında usta malı türküleri de genç kuşaklara aktarmıştır.
- Eserleri:
- Şiir: Cumhuriyet Destanı, Öğretmen, Dertli Bülbül, Neyine Güvenemem Yalan Dünyanın, Yaradan
5. ÂŞIK ŞEREF TAŞLIOVA (1938 – …)
- Günümüz saz şiirinin önde gelen temsilcilerindendir.
- Şiirlerinde aşk, hasret, tabiat ve sosyal konuları işlemiştir.
- Eserleri:
- Şiir: Ben Bir Şeyda Bülbül, Güzel Görünür, Gönül Bahçesi
6. ÂŞIK FEYMANİ (1942 – …)
- Şiirlerinde tasavvufi deyişlere yer veren şair, atışma alanında büyük başarı göstermiştir.
- Çukurovalı âşıklar arasında büyük saygınlığı vardır.
- Eserleri:
- Şiir: Ahu Gözlüm, Barışmam, Anadolu’m, Mevlana, Elveda, Bugün Bayramdır