Paragraf Sorularını Nasıl Fullerim? Çoğu öğrencinin merakla peşinde koştuğu bir konudur. “Çok soru çözsem de bir türlü paragraf netlerim artmıyor diyorsanız sorunu paragraf sorularını hafife almanızda, (Paragraftır, nasılsa yaparız.) bilgi, teknik, yorum ve hız eksikliğinde aramakta fayda var. Okuma-Anlama – Yorumlama Teknikleri Uzmanı Faysal Dal paragraflı sorularda net artırmanın yollarını anlattı. Okuma-Anlama – Yorumlama Teknikleri Uzmanı Faysal Dal, düşünmeyi, anlamayı hızlandıran teknikler ve stratejiler konusunda şunları kaydetti:
Bilgi
Paragraf Sorularını Nasıl Fullerim? Bütün derslerde olduğu gibi paragraflı soru tiplerinin çözüm teknikleri için olmazsa olmaz koşullarındandır. Öğrenciler özellikle paragraf sorularının -bilhassa Türkçe paragraflı sorularının çözümü için- hiçbir bilgiye ihtiyaç olmadığı düşüncesiyle bilgi edinmeden sadece okumakla doğru cevaba gideceğini düşünüyorlar. En büyük yanılgı burada başlıyor. Hal böyleyken paragraf sorularında başarı yakalamak imkansızdır. Ayrıca paragraf sorularının nasılsa bilgi olmadan çözüme ulaşılacağını düşündükleri için bu konuya çalışma gereği de duymazlar. Bazen sınava yakın etekleri tutuşup da acil yardım isteyenler oluyor ama iş işten geçmiş oluyor.
Söz konusu matematik, fen, edebiyat dersleri olunca harıl harıl çalışan öğrenciler, iş paragrafa gelince “Paragraftır yaparız.” düşüncesiyle bu dersi görmezden geliyorlar. Bunun sebeplerinden biri de sahadaki uygulayıcılar, yani öğretmenlerdir. Çünkü üzülerek belirtmeliyim ki bizzat öğretmenler şu basit düşünceyi öğrenciye aşılıyor: Bol bol kitap oku, paragraf soru çözümünde başarılı olursun. Bir noktaya kadar geçerlidir bu düşünce. Ama paragraf sorularına ilişkin ön bilgi aktarılmadan soruları çözmeleri mümkün değil. Bilgi derken neyi kastettiğimi belirteyim:
Diyelim ki “Bu paragrafın numaralı cümlelerinin hangisinde bir çıkarım yapılmıştır veya hangisinde imgelere başvurulmuştur?” denmiş ise “çıkarım ve imge ” kavramlarının ne olduğunu öğrenmiş olmanız gerekir. Yoksa metni defalarca okumak durumunda kalırsınız.
Bloom der ki düşünmenin ve üretmenin ilk basamağı bilgi edinmektir. Aynı konuda Yunus ne demiş: İlmin kapısı bilgidir. Bakara Suresi’nde Hz. Adem’in Yaratılışı bölümünde melekler Hz. Adem’e bilgi yüklü olduğu için secde ediyorlar. Bilmek bu kadar önemli yani. Hasılı bilgi olmadan paragraf sorusunda başarı göstermek mümkün değildir. Paragraf sorularının çözümü için hangi bilgi gerekiyorsa en güvenilir, en geçerli en etkili ve yetkili kaynaktan bunu edinmeliyiz.
Hız
Paragraf Sorularını Nasıl Fullerim? Burada bilinmesi gereken bir de şu gerçek var: Paragraf soruları sadece bilgi ile de çözülmez. Bilginin yanında hızlı soru çözüm becerisi de taşımanız gerekiyor. Peki hız nedir? Hız bir satırın ya da bir metnin başından sonuna kadar okuma süresi değildir. Hız, bir metinden bilgileri alma becerisidir. Bu durumda hızlı okur metne çabuk bakan kişi değil, metinden istediğini en kısa sürede alan kişidir. Peki, istediğimizi metinden nasıl çabuk bir sekilde alabiliriz? Bunun için
- Sorunun bizden tam olarak bizden istediğini bilmeliyiz.
- Metnin hangi anlatım şekliyle yazıldığını tespit etmeliyiz.
- Metinde başvurulan düşünceye geliştirme yolunu bilmemiz gerekir.
Dikkat edilirse hız için yine bilgiye ihtiyaç var. Ama burada da hız, denince hızlı bakma egzersizleri sayesinde sözcükleri hareketli bir metne çabuk bakma anlaşıldığı için maalesef paragraf sorularında başarı sağlanamıyor.
Sınavlarda Öncelikle bizden soruları doğru ve zamanında çözmemiz isteniyor. Bakın, hızlı çözmemiz isteniyor demiyorum. Zamanında diyorum. Zamanında çözmek, hızlı çözmek demek değildir. Zamanında “tam vaktinde” demektir. Tam vaktinde çözebilmenin anahtarı da yerinde ve etkili yöntemler denemektir.
Teknik
Bir sorunu çözmek için denenen yol, yöntem ve beceriye teknik denir. Paragraf sorularını teknik olmadan da çözemeyiz. Bilgiyi edindiniz, hızın ne olduğunu da öğrendiniz. Peki, size sorulan soruya göre metnin hangi sözcük veya sözlerinin sizi cevaba götürecek bir anahtar olduğunu biliyor musunuz? Bu beceriyi öğrendiyseniz harika, ögrenemediyseniz soruyu çözerken zorlanmanız çok doğal. Örneğin “Bu paragrafta anlatılmak istenen nedir?” sorusunun ana düşünce sorusu olduğunu ve bunun için bazı teknik bilgiler kullanarak metinde doğru sözcüğe veya söze odaklanmanız mümkündür. için her soru için öğrencilerimize önerdiğimiz anahtar yani yönlendirici kelime eğitimi programımızla bu işi tamamen kökünden çözüyoruz.
Paragraf Sorularını Nasıl Fullerim? Bunun için gün içerisinde sadece 40 dakika masa başında oturup veya vakit bulamıyorsa öğrencinin yolda, teneffüste, parkta 20 paragraf sorusu çözmesi yeterlidir. Ayrıca diğer derslerde de düşünme becerisini geliştirmesine yardımcı olacağı için günde bir on soru da sözel mantık sorusu çözerse balla kaymak olur. Keza bu çalışmalar süreklilik arz etmelidir. Bir hafta çalışıp bir haftayı boş geçtiğinizde yine umduğumuz zaferi elde edemeyebiliriz. Türkçe dersi aslında bütün dersleri etkiler. Özellik Türkçe dersinin pratik yöntem ve tekniklerini öğrenirsen matematik, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya ve. dersleri de etkileyecektir. Oradaki başarı da artacaktır.
Yorum
Paragraf Sorularını Nasıl Fullerim? Bir sözden ya da yazıdan gizli veya hayali çıkarımlar yapmaya yorum denir. Bir paragraf sorusunu çözmek için yorum yapabilme yeteneğine sahip olmanız gerekir. Siz de bilirsiniz Türkçede sözcükler gerçek anlamıyla kullanılmaz. Yani bildiğimiz anlamlarının dışında kullanılır sözcüklerimiz. Buna örtülü anlam diyoruz. İşte metin okurken yazarın açıkça verdiği anlamın dışında örtülü olarak verdiği o mecazî anlamları da keşfedebilmelisiniz.
Bunun için de tahmin edebilme becerisi veya sözcükler arasında anlamsal bağ kurma beceri edinmelisiniz. Yorum becerisi edinmek için de zihnin yorgun olmadığı, berrak ve güçlü hissettiğiniz anlarınızda bol bol zeka oyunu oynayın. Satranç, dama, domino oynayın bu oyunlar olaylara ve durumlara farklı açıdan bakmanızı sağlayacaktır. Ayrıca Türkçede geçen “ya da, veya, hem…..hem, ya…..ya, de……de vb.” bağlantı ögelerinin anlamını bilmelisiniz. Örneğin “Bu sanatçının bazı eserlerinde çocukluğunu banka hesabı gibi kullanır. ” cümlesinde geçen “banka hesabı ve bazısı” sözleriyle neye gönderme yapıldığı bilinmiyorsa paragraf sorusunu doğru çözmek mümkün olmayacaktır.
