- Yeni düşünceler üretebilmek, belirli bir eğitimden geçmeyi ve dünyaya eleştirel bir yaklaşımla bakabilmeyi gerektirir. Bu nedenlerle her düşüncenin yeni olduğu söylenemez.
Bu parçada anlatılanlara en yakın yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Özgün düşünce üretebilme özel bir donanım gerektirir.
B) İnsanın en önemli özelliği düşünebilmesidir.
C) Düşünceler kuşaktan kuşağa aktarılarak yaşar.
D) Geçerliliğini yitiren her düşünce unutulacaktır.
E) Alışkanlıkları kıran bütün düşünceler tepkiyle karşılanır.
2. Üç yanı denizlerle çevrili bir ülkemiz olmasına karşın yazınımızda deniz ve deniz insanı derinlemesine işlenmemiştir. Ne kadar incelesek de onun derinliği dizi geçmez. Bu konuyu başarıyla işleyen gerçek usta sayısı da ancak bir elin parmakları kadardır.
Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Denizle ilgili yapıtların az okunduğu
B) Yazarların denizi hep aynı biçimde ele aldıkları
C) Denizi konu alan yapıtların yüzeyselliği
D) Deniz konusunu anlatmanın bir birikim gerektirdiği
E) Denizin insan yaşamında önemli bir yer tutmadığı
3. İnsanın ne zaman konuşmaya başladığını kesin olarak bilmiyoruz ama iletişimin, iki insandan oluşan ilk en küçük toplulukla başladığını biliyoruz. Şunu da biliyoruz: İnsanın, konuşan bir canlı aşamasına ulaşması çok uzun zaman almıştır. İnsan sesi, dünyamızda ilk kez duyulduğunda kuşkusuz söz yoktu. Sesin söze dönüşmesi milyonlarca yıl aldı. İnsan, sesi söze çeviren ilk canlı oldu. Ses zamanla dile dönüştü.
Bu parçada anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Konuşmayı doğuran etkenlerin neler olduğu
B) Sesle söz arasında ne gibi farklar bulunduğu
C) Söze dayanmadıkça iletişimin sağlanmayacağı
D) Dilin hangi aşamalardan geçerek oluştuğu
E) İnsanın öteki canlılardan konuşma yetisiyle ayrıldığı
4. Bizim kuşak onu önce Kafka çevirileriyle tanıdı diyebilirim. Şato’nun iki cilt hâlinde yayımlanışı, küçük bir edebiyatsever çevresi için başlı başına bir olaydı.
Onun öykücülüğünü bu çeviriyi okuduktan sonra keşfettim. Beyhan’ı, Elbiseciler Çarşısı’nı o dönemde edindim. Beyhan, öykümüzün bilindik çizgisinden pek
ayrılmayan bir kitaptı. Ama Elbiseciler Çarşısı’nda artık bambaşka bir yazarla karşılaştık. Daha ilk öyküde kişinin iç dünyasını önemsediği açık seçik anlaşılıyordu. Öyküler, art arda iç dünyalarda gezinip duruyordu.
Bu parçada sözü edilen yazarın öyküleriyle ilgili olarak, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Kişiler değişik katmanlardan seçilmiştir.
B) Anlattıklarında zamanla değişiklikler olmuştur.
C) Romana özgü anlatım biçimleri kullanılmıştır.
D) Büyük kitlelere seslenmemektedir.
E) Çevirileri kadar başarılı değildir.
5. Sıradan okur, anlaşılmayan bir olayla karşılaşınca “Sonra ne olmuş?” diye sorup geçer. Düşünmeyi denemez, olay örgüsünün temel taşı olan gizemi çözmeye çalışmaz. Oysa gizemi değerlendirmek, ondan tat alabilmek, zihnimizin bir parçası olayların
peşinden koşarken bir parçasının da geride kalarak olup bitenler üstünde düşünmesine bağlıdır.
Bu parçada anlatılanlara en yakın yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bir yapıtın başarısı okurlarda merak duygusu uyandırmasına bağlıdır.
B) Her olay, içinde barındırdığı ögelerle kendisinden önceki olayın sonucuyken kendisinden sonrakinin de nedenidir.
C) Gizem ögesinin varlığı, olayların anlatılış sırasıyla doğrudan ilgilidir.
D) Okurlar, genellikle okuduklarını olay akışına göre değerlendirir.
E) Okurun, yapıtta anlatılanların yanı sıra bellek ve zekâsını da kullanarak anlatılmayanları sezmesi gerekir.
6. Üzülerek görmekteyim ki gençlerimizin zekâları akademik yönden gelişmesine karşın duygusal yönden beklediğimiz olgunluğa ulaşamıyor. Bunun sonucu
olarak —-.
Bu cümlenin sonuna, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) hızlı okuma alışkanlığı edinemiyorlar
B) karşılarındaki kişilerin duygularını anlamakta zorlanıyorlar
C) başkalarıyla sağlıklı ilişki kurmada güçlük çekiyorlar
D) sorunlarıyla baş etmede yetersiz kalıyorlar
E) kimi sorumluluklarını yerine getiremiyorlar
7. Müzik ve dil yeteneği birçok yönden birbirine benzemektedir. Bilimsel bulgular, müzik yeteneği olan insanların konuşmaya başladıkları zamanla bu yeteneklerinin fark edildiği zamanın aynı olduğunu gösteriyor. Yani bebeklerin anlamlı kelimelere benzer sesler çıkarmasıyla şarkı söyler gibi agulamaya başlaması aynı zamana rastlıyor. Daha sonraki yıllarda uzun ve karışık cümleler kurmayı becerdikçe daha uzun ve karışık şarkılar söyleme yetenekleri de artıyor.
Bu parçaya göre, müzik ve dil yeteneğiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ortak yönlerinin bulunduğu
B) Bilimsel çalışmalara konu olduğu
C) İnsanların yaşamını yönlendirdiği
D) Gelişimleri açısından aralarında bir bağlantının görüldüğü
E) Gelişmelerinin yıllar aldığı
8. Bu yazarımız için romanlarında önemli olan, kahramanın dünyada nasıl göründüğü değil; dünyanın kahramana nasıl göründüğü ve kahramanın, yazarın kendisine nasıl göründüğüdür.
Bu cümleye göre yazarın yapıtlarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Anlattığı kişilerin gerçek yaşamdaki durumlarına bağlı kalmadığı
B) Ele aldığı kişileri onların yaşamı algılayış biçimleriyle verdiği
C) Karakterleri değişik boyutlarıyla yansıttığı
D) İnsan ögesine yer verdiği
E) Kahramanlarını fiziksel görüntüleriyle yansıtmaya çalıştığı
9. Onun öyküleri, kendinden öncekilere benzemiyordu. Anlattıkları öykü değil, yaşamın bir parçasıydı. Düz, yalın, şiirsel bir anlatışı vardı. Bu yeni biçim, bu yeni anlatış, yeni insanlık değerleri üzerine örülmüştü. Öykücü, o zamana değin edebiyatın ulaşamadığı, insanın anlık duygularını büyük bir ustalıkla vermesini bildi. Onun öykülerini okuyan, ben buyum, ben de böyle duyuyor, böyle düşünüyorum, diyordu.
Böyle anlatılan öykücü için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Anlatımıyla öteki öykücülerden ayrıldığı
B) İnsanın kısa bir zaman dilimi içindeki durumunu yansıttığı
C) İnsanların ortak olan yönlerini yakalayıp anlattığı
D) Kendinden sonraki öykücülere öncülük ettiği
E) Öykü türüne yeni boyutlar kazandırdığı
10. Efteni Gölü 1918 yılına ait verilere göre, Subasar Ormanları’nı da içine alan 67 km2 lik bir alanı kaplıyormuş. Bu gölün çevresinde bol yaban hayvanı yaşarmış. Pek çok balık ve kuş çeşidi bulunurmuş. Ancak sıtma mikrobu taşıyan sivrisinekler de pek çokmuş. O zamanlar sıtma, korkulan bir hastalık olduğundan halk, Güzeldere ve Efteni Gölü çevresine pek yerleşmemiş. Ilıman iklimi nedeniyle yalnızca kışın
kullanılmış çevredeki birkaç yerleşim alanı.
Bu parçada anlatılan göl ve çevresiyle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir?
A) Genişliğine
B) Niçin terk edildiğine
C) Bir dönemde ortaya çıkan bir soruna
D) İnsanların yaşama alanıyla ilgili seçimlerine
E) Bulunan canlı türlerine
11. Sabahleyin erkenden masamın başına geçerim. Masa dediğim de ne ki alçacık bir şey. Üstünde bir örtü, onun üstünde de bilgisayarım… Gazete yığını, kitaplar, kitaplar… Yazı yazacağım günlerde bir savaş alanı gibidir masamın üstü ve odam. Bunun yanında bir de yazma sıkıntısı vardır içimde. Bu duygu alır, bir uçurumun kıyısına götürür beni. Artık bir şey yazamayacağımı düşünürüm. Açar bakarım daha önce yazdıklarıma. Bu yazıların konularını da hayal meyal anımsarım. Kimi kez de yazdıklarımı yadsır, ben mi
yazmışım bunları, derim. Sonra bunların verdiği esinle yine bir şeyler yazmaya başlarım.
Bu parçada yazar ve onun çalışma ortamıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Yazdıklarının türlerine
B) Odasının durumuna
C) Çalışmaya başlamadan önceki ruh hâline
D) Yazma gücünü nasıl tazelediğine
E) Çalışmaya ne zaman başladığına
12. Tiyatro denilince önce akla bir metin gelir. Arkasından tiyatro oyununun sahneleneceği bir mekân. Bunların yanı sıra yönetmenler, tiyatro oyuncuları, oyun
yazarları ve onları yetiştiren okullar da vardır. Bir başka öge de izleyicilerdir. Bunlardan biri eksik olursa tiyatro olmaz.
Bu parçadan tiyatroyla ilgili olarak aşağıdaki yargıların hangisi çıkarılamaz?
A) Eğitilmiş kişilerin emeğiyle oluşur.
B) Ortak bir çalışmanın ürünüdür.
C) Gösterimi için uygun bir yer gerekir.
D) Söz ve eylem iç içedir.
E) Anlama ve tadına varma özel bir çaba gerektirir.
Faysal DAL
Cevaplar
- A 2. C 3. D 4. D 5. E 6.A 7. E 8. E 9. D 10. D 11. D 12. E
