Kelime Öğrenme Teknikleri ve Yöntemleri

Kelime Öğrenme Teknikleri ve Yöntemleri paragraf sorularını doğru ve etkin çözmenin püf noktasıdır. Bu yazımızda kelimelerin nasıl öğrenilebileceğini basit ve kalıcı teknikler önererek öğrencilerimize yardımı olmaya çalıştık.

1.Bilmediğiniz bir kelime ile karşılaştığınız zaman sözlüğe bakip anlamını öğrenmeye muhakkak istek duyunuz. Kelime Öğrenme Teknikleri ve Yöntemleri paragraf sorularını doğru ve etkin çözmenin püf noktasıdır.

2. Cümlede geçen kelimeyi cümle içindeki yerine göre manalandırdıktan sonra başka anlamları da varsa onları da cümleler kurarak bellemeye çalışınız.

3. Bilmediğiniz kelimeyi KONTEKST yoluyla öğrenmeyi alışkanlık haline getiriniz. Bu, bir kelimenin devamlı olarak sık sık önümüze çıka çıka ve dolayısıyle anlamı darala darala bir gün, kullandığımız sözlerimiz arasına girmesi demektir. Kelimeleri böyle öğrenme metoduna “endirekt metod” denir. Kelime Öğrenme Teknikleri ve Yöntemleri paragraf sorularını doğru ve etkin çözmenin püf noktasıdır.

4. Kelime öğrenirken üzerinde durduğunuz kelimenin zıt ve eşanlamlısını da bellemeyi alışkanlık haline getiriniz :
Yürek deyince kalbi; taş deyince kayayı; sandalye deyince iskemleyi veya siyah deyince beyazı; uzun deyince kısayı hatırlamakla kelime bilgimizin derinliğine gelişmesini sağlamış oluruz.

5. Kelimeyi öğrenirken ezberlemekten çok, onu çeşitli cümlelerde kullanmak ve tekrar tekrar okumakla, unutulması halinde de tekrar sözlüğe bakmakla daha çabuk öğrenmek imkânını elde etmiş olursunuz.

6. Öğretilmek istenen kelimelerin «psikolojik yakınlıkları» gözden uzak tutulmamalıdır. Psikolojik yakınlık, «aynı fikir düzenine, aynı hayal grubuna giren, biri düşünülünce diğeri akla gelecek kelimeler» demektir. Öğrencilere liste halinde kelime ezberletmeye kalkışmamalıdır. Kelime Öğrenme Teknikleri ve Yöntemleri paragraf sorularını doğru ve etkin çözmenin püf noktasıdır.

7. Kelimenin anlamını, sözlüklere başvurmadan önce, sözün gelişinden «karine» (ipucu) çıkarmaya çalışınız. Kelime Öğrenme Teknikleri ve Yöntemleri paragraf sorularını doğru ve etkin çözmenin püf noktasıdır.

8. Türkçe ve edebiyat derslerinizdeki parçalarda veya diğer eserlerde, gazete veya dergilerde okuduğunuz yazılardaki bilmediğiniz kelimelerinanlamlarını öğrenmeyi alışkanlık haline getiriniz.

9. Öğrendiğiniz kelimeleri zaman zaman tekrar ediniz. Ancak bu tekrarlarınızı ezberleme metodlarına göre yapmayınız.

10. Arkadaşlarınızla zaman zaman kelime testleri veya yarışmalar düzenleyiniz.Şunu daima hatırdan çıkarmayınız : Kelime soyut bir varlık değildir. Bir tohumun gelişmesi nasıl bir iklim, bir toprak özelliğiyle bağlı bulunursa bir kelime de bir milletin sosyal ve tarihsel varlığına bağlıdır. Kelime Öğrenme Teknikleri ve Yöntemleri paragraf sorularını doğru ve etkin çözmenin püf noktasıdır.

Kontekst (Bağlam) Nedir?

Bağlam veya kontekst, sözcüklerin veya sözcük öbeklerinin kullanılan geçtiği metinde kazandığı anlamdır. Sözcüklerin metin içinde veya metnin yazıldığı döneme göre sözcüklerin anlam kazanması sözcüklerin bağlamı olur.
Aşağıdaki örneklerde kalın yazılan kelimeler farklı bağlamlarda kullanılmıştır:
Dağın eteğinde otlattığı keçiler onu yoruyordu.
Kezban’ın eteğindeki çamur onun yorucu bir yaptığını gösteriyordu.
Dikkat!
İletişimin tam ve doğru olarak gerçekleşebilmesi için bir cümlenin diğer cümlelerle ve hatta yer ve zamanla ilişkisinin de değerlendirilmesi gerekir

Test

Sözün gelişi ile ilgili (karine-ipucu) testi : Boş yerlere koyacağınız kelimeleri cümlenin gelişinden, cümlenin vereceği ipuçlarından faydalanarak bulmağa çalışınız :

1. Anama sordum———– günümü.
2. Hâlâ gönlüm aynı———la yaşayan bir çocuk.
3. Hastabakıcıya kirli———-ları açtırdım.
4. Batı felsefesi okumuştu ama Mevlana ve —-yi çok seviyordu.
5. Edebiyat alanında——–veren veya yayın yapan herkes ….. azlığından şikâyet eder.
6. Gelenek,———bir topraktır, bizim toprağımız.
7. Geçmiş bize ——”yapılmaması gerektiğini öğretmişti.
8. 0 sabah güneş——–doğmuştu sanki.
9. Biz de Şeyhoğlu Satılmış gibi ——duvara Nice yıl dillere destan olacak namimizi.
10. Ressam Oya Kinik, son ——–ni Kayseri’de açtı.
    

Faysal DAL

Kaynak: Fethi Gözler