Okuduklarımızı Hatırlama Yöntemleri

Okuduklarımızı Hatırlama Yöntemleri yazımızda daha önce başladığımız “Bir yazıyı okuduktan sonra okuduklarımızı tekrar nasıl hatırlayabiliriz?” konusunu biraz daha geliştirerek konun başka boyutlarına geçmek istiyoruz. Umarız bir yazıyı okuduktan sonra tekrar hatırlama teknikleri noktasında size fayda sağlamış oluruz.

Zihinsel Modelleri Akılda Tutun!

Okuduklarımızı Hatırlama Yöntemleri için Zihinsel modeller kitapları daha iyi anlamamızı ve sentezlememizi sağlar. Zihinsel modelleri kullanabileceğimiz kilit yollardan bazıları şunlardır:

Onaylama Ön Yargısı

• Bu kitabın hangi bölümlerini görmezden gelebilirim?
• Bu kitap görüşlerimi onaylıyor mu?
• İçerisindeki bilgileri kullanarak dünya görüşümü nasıl güncelleyebilirim?

John Maynard Keynes’in sözlerini aklınızda bulundurun: Gerçekler değiştiğinde fikrimi değiştiririm.

Pareto Prensibi

Birçok yazar, belirli bir kelimeye veya sayfa sayısına ulaşmak zorundadır, bu da gereksiz ve dolgu içeren sayfalar ile sonuçlanır. En iyi kitaplar bile zorunlu olandan daha uzun olabilir. Bu da demektir ki aslında bir kitapta gerçek etki %20’dir. Kitapların geriye kalan %80’i doldurma örnekler, benzetmeler, karşılaştırmalar vb. asıl düşünceyi geliştirme yolları ile ilgilidir.

• Bu kitabın hangi kısımları en önemli ve en fazla bilgiyi içeriyor?
• Bu kitaptaki kelimelerin% 99’unu kesmek zorunda olsaydım ne bırakırdım?
• Bu kitaptaki dersleri bir avantaj elde etmek için nasıl kullanabilirim?
• Bu kitaptan edindiğim bilgilerden yararlanma kapasitem var mı?
• Karakterleri veya yazarı cesaretlendiren nedir?
• Yazar veya kahramanlar neyin peşinde koşuyorlar, ne arıyorlar?
• Yazarın amacı nedir?
• Kahramanlara veya yazara hangi soruları sormak isterdiniz?
• Metindeki anahtar kelimler hangileridir?
• Yakın zamanda okuduğum kitaplar, okuduğum bu kitabı algılama düzeyimi etkiliyor mu?
• Neoterik (ilkel) deneyimlerim okumamı nasıl biçimlendirir?
• Göze çarpan ve unutulmaz oldukları için bu kitabın bazı bölümlerine aşırı önem veriyor muyum?
• Genel olarak yazar, karakterler veya kitabı bilinçli bir şekilde belirli bir kategoriye sığdırıyor muyum?
• Basmakalıp anlayışlarla mı kahraman ve yazarla iletişime geçiyorum?

Sosyal Kabul Kuralı

Sosyal kabul ilkesi bir kitabın ne kadar okunduğu veya satıldığıdır. Okuduklarımızı Hatırlama Yöntemleri  için Sosyal kabul da önemli bir değişkendir. Satılan kopya sayısı, en çok satanlar durumu, başkalarının görüşleri vb. dış etkenler sayesinde vasat kitaplar bile popüler hale gelebilir. Akıllı okuyucuların dikkat etmesi gereken, ne kadar sattığı değil kaliteli okur ve eleştirmenler tarafından ne kadar benimsendiğidir.

• Bu kitap hakkında algımı etkileyen nedir?
• Yazar, okuyucuları yönlendirmek için sosyal kabul kullanıyor mu?
• İyi eleştirmenlerin kitaplar hakkındaki görüşleri nelerdir?
• Reklamların kitapların satışı üzerindeki etkisi nedir?

Sıkıldığında Durdur

Genel bir kural olarak, okumayı seven insanlar hiçbir zaman berbat bir kitabı bitiremezler. Schopenhauer’in bir zamanlar yazdığı gibi, “Hiç kimse çok az kötü ya da çok iyi kitap okuyamaz. Kötü kitaplar zihinsel zehirdir, aklı yok ediyorlar. Hayat kötü bir kitabı bitirmek için çok kısa.” Gerçekten de öyledir. Kötü bir kitaba ayıracak çok vaktimiz olmamalıdır.

İlk 50 Sayfa Kuralı

Bir kitabın ilk 50 sayfası okunmaya değerse sonraki sayfaları da okunmaya değerdir. Bu nedenle her kitaba 50 sayfalık okunma hakkı tanıyın.

Bir kitaptan veya bir konudan sıkıldığın an, tamamen okumaktan vazgeçmek yerine bir başka kitaba yönelin. Okul materyalleriyle sınırlı kaldığınızda ve sıkıldığınızda, pes etmeyin. Devam edin, elbet oltanıza bir balık takılacaktır. Balık takılmadı mı aldığınız temiz havayı (yeni kahramanlar ve olayları) kâr sayın.

Okuduklarınızı Düşünün

Okuduklarımızı Hatırlama Yöntemleri için unutmayalım ki kitap okudukça yeni bilgileri ediniriz. Bu bilgiler üzerinde düşünmek için zaman ayırmadıkça okuduklarımız yarım kalır. Bir şey okursanız ve okuduklarınız hakkında düşünmeye zaman ayıramıyorsanız kalıcı öğrenme gerçekleşmez.

Öğrendiklerinizi Uygulayın

Herhangi bir kitaptan ya da yazıdan öğrendiğiniz bir bilgiyi kullanmadıkça o bilgi sizin bilgi değildir. Bilginin bireyselleşmesi yani öznel bilgi haline gelmesi için kullanmanız gerekir.

Feynman Tekniği

Bu tekniğe Nobel ödüllü fizikçi Richard Feynman’dan eserdir.  Bunu garantili öğrenme için bir algoritma olarak düşünebilirsiniz. Dört basit adım vardır:

1. Konsept (kavram) seçin.
2. Bir çocuğa öğretiyor gibi anlatın.
3. Boşlukları tanımlayın ve kaynak materyale geri dönün
4. Gözden geçirin ve basitleştirin.

Notlarınızı Aranabilir Yapın

Okuduğunuz kitaplara ilişkin başucu notlar hazırlayın ve bunları kitapların içine yerleştirin.

• Hangi kitap?
• Hangi yazar?
• Hangi konu?
• Ne zaman ve nerede okudum?

Yeniden Oku

Harika kitaplar bir defadan fazla okunmalıdır. Bunları tekrar okumak zaman kaybı gibi görünebilir çünkü okunacak çok fazla kitap var diyorsanız yanılıyorsunuz. Harika bir kitabı tekrar okumaya başlamanın en iyi zamanı, bitirdikten hemen sonradır. Amaç mümkün olduğunca çok kitap okumak değildir -bunu denedim ve işe yaramadı- amaç mümkün olduğunca çok bilgelik kazanmaktır.

Günde 20 Sayfa

365 gün boyunca günde 20 sayfa okursanız bu 7300 sayfadır.

Tolstoy’un iki şaheseri – Savaş ve Barış ve Anna Karenina – 2.160 sayfadır. Gibbon’un  “Roma İmparatorluğu’nun Düşüşü”  altı cilttir ve yaklaşık 3.660 sayfaya kadar devam eder. Günde 20 sayfa okuduğunuz varsayın 1 yılda bunun kalın kitapları sindire sindire okumuş olursunuz.

Faysal Dal